بعد طبیعی انسان از نظر قرآن

مفسرین بر اساس قرائنی که از آیات قرآنی درباره انسان بیان می دارند غالباً به وصف دو بعد فطری و مادی (حیوانی) وی بیشتر تکیه می کنند؛ از سویی دیگر قرآن متضمن آیاتی است که صرفاً این دو بعد درباره انسان از آن مستفاد نمی گردد؛ آیاتی از قرآن به خلقت مادی انسان اشاره دارد؛ و آیاتی دیگر مقام و شأن مرتبه انسان فطری را از سایر موجودات برتر می داند؛ ولی در کنار این آیات، دسته ای دیگر از آیات وجود دارد که نه بیانگر بعد فطری انسان به مفهوم مصطلح آن است و نه بیانگر بعد صرفاً مادی وی؛ بلکه این آیات انسان را ظلوم، جهول، هلوع، کفور و مانند آن معرفی می کند، وجه الجمع این آیات را باید در «تفاوت انسان طبیعی»، ـ یعنی انسان قبل از ایمان و عمل صالح ـ با انسان مادی و انسان فطری دانست.